صنعت بیمه نیازمند فرهنگسازی

به گزارش کاه برگ به نقل از پول نیوز، دستیابی انسان به علم و فناوری ها، باعث شده تا از یک سو زندگی ایده آل‌تر و بهتری داشته باشد و از سوی دیگر تهدیدهای گسترده ای را برای جان و مال انسان رقم زده است. این تهدیدها به اندازه‌ای جدی است که هر لحظه احتمال بروز حادثه یا مشکلی اساسی را رقم می‌زند. از سوی دیگر حوادث طبیعی نیز همچنان بر سر انسان سایه انداخته و از سیل تا زلزله و بحران های دیگر را مطرح می‌کند. خودرو، هواپیما، کشتی قطار و دیگر وسایل حمل و نقل اگرچه سرعت، لذت و آرامش رفت و آمد را برای انسان بوجود می آورد، اما به همان میزان نیز جان و مال انسان‌ها را در معرض تهدیدهای جدی قرار می‌دهد.

ضرورت مدیریت بحران

به عبارت بهتر زندگی انسانها در حالت خوف و رجا قرار دارد، شرایطی که لازم به مدیریت با دوراندیشی است. اینکه گمان کنیم حادثه برای ما پیش نمی آید، اشتباهی غیر عقلانی است. با نگاهی به آمارهای حوادث در سراسر جهان، متوجه می شویم امکان بروز حادثه طبیعی و غیر طبیعی درصد پایینی نیست، مهتر آن که نمی‌توان مشخص کرد چه حادثه ای، در چه زمانی، چگونه و چه کسی را هدف خواهد گرفت.

زندگی در شرایط ریسک

هنگامی که پیش بینی آینده به هیچ عنوان ممکن نیست، زندگی در این شرایط ریسک بالایی دارد. به همین دلیل سازمان‌هایی برای مدیریت ریسک شکل گرفته که از آنها به عنوان بیمه یاد می‌شود. در حالی استقبال لازم از بیمه صورت نمی گیرد که بروز هر حادثه‌ای می‌تواند یک انسان، خانواده، جامعه و حتی کشوری را از اوج عزت به حضیض ذلت بکشاند.

گستردگی بیمه

اگرچه هنوز تا رسیدن به درک کامل از بیمه فاصله بسیار است، اما بیمه در کشور ما بسیار گسترده شده به نوعی که شرکت‌های توانمند بیمه، این قدرت و توانایی را دارند که هر ریسکی را در هر اندازه و سطحی مدیریت کنند. با نگاهی به عددهای پرداخت خسارت از سوی شرکت‌های بیمه داخلی، متوجه می‌شویم که صنعت بیمه تا چه اندازه توانمند شده است.

تعدد شرکت های بیمه

نکته بسیار مهمی که امروزه در صنعت بیمه واقع می‌شود، تعدد شرکت‌های بیمه است. امروزه بیش از ۳۰ شرکت بیمه توانمند، بخش‌های گوناگون اقتصادی را برای اشخاص حقیقی و حقوقی مدیریت ریسک می‌کنند.

رقابت پذیری

آنچه بیش از پیش مشاهده می شود، رقابت و رقابت پذیری در صنعت بیمه است. وجود بیش از ۳۰ شرکت و درخواست‌هایی که برای راه‌اندازی شرکت‌های بیمه جدید به بیمه مرکزی ارائه شده، نشان می‌دهد که صنعت بیمه تا چه اندازه در کشورمان قدرت دارد و قوت گرفته است. تعدد شرکت‌های بیمه باعث شده تا رقابت پذیری در عالی‌ترین سطح ممکن صورت پذیرد، به نوعی که همواره شاهد بروز تحولات جدید در صنعت بیمه هستیم و هر لحظه انتظار ارائه طرح و برنامه جدیدی از سوی یک شرکت بیمه وجود دارد.

بی نیازی به شرکتهای جهانی

یکی از ابزارهای فشار دشمنان، تحریم بود که در صنعت بیمه نیز صورت گرفت. اما بیمه در داخل کشور به اندازه‌ای قدرت گرفت که به جرات می‌توان بی‌نیازی از بیمه‌های جهانی را اعلام کرد. امروزه شرکت‌های داخلی در قالب بیمه اتکایی به هم افزایی می اندیشند. اگرچه مبالغ ناشی از حادثه برای قراردادهای بزرگ، می تواند برای یک شرکت بیمه بسیار سنگین باشد، اما تعامل و همکاری بین شرکت‌های بیمه داخلی باعث شده تا سود و ریسک بین شرکت‌های بیمه تقسیم شود، رویکردی که باعث شده شرکت‌های بیمه بدون هیچ چالشی به فعالیت خود ادامه دهند.

توانمندی در اوج

بحث دیگری که بارقه امید را در صنعت بیمه رقم می زند، آمارهای ارائه شده از سوی بیمه مرکزی و نتایج مجامع شرکتهای بیمه است. اعداد و ارقامی که به صورت رسمی اعلام می شود، نشان می دهد شرکت‌های بیمه تا چه اندازه توانمند شده‌اند.

نقش افرینی در اقتصاد

نکته مهمی که در خصوص شرکت‌های بیمه وجود دارد، نقش آفرینی در عرصه‌های دیگر اقتصاد است. حضور شرکت‌های بیمه در بازار سرمایه باعث شده تا نقدینگی‌های این شرکت‌ها که ناشی از دریافت حق بیمه‌هاست، در عرصه‌های اقتصاد سالم به جریان بیفتد. بنابراین امروزه بیمه نه تنها ریسک بیمه گذاران را مدیریت می‌کند، بلکه شرکت‌ها و کارخانه‌هایی که سهام خود را در بورس عرضه کرده‌اند، به این دلخوش هستند که سهامشان را به شرکت‌های بیمه بفروشند. اکنون تعامل‌های قابل توجهی بین شرکت‌های بیمه و مجموعه‌های بزرگ اقتصادی صورت گرفته، به نوعی که شرکت‌های بیمه، سهام مجموعه‌های بزرگ را خریداری می کنند و به همان اندازه می‌توانند به قراردادهای مختلف با مجموعه‌های بزرگ امیدوار باشند. به عبارت بهتر مجموعه های بزرگ، سهامشان را به شرکت‌های بیمه می‌فروشند و شرکت‌های بیمه این اطمینان را حاصل می‌کنند که قراردادهای بزرگ بیمه‌ای را با آن مجموعه‌ها ببندند.

ضرورت فرهنگسازی

این موارد تنها بخشی از ظرفیت‌های بیمه است و چنانچه فعالیت شرکت‌های بیمه گسترش بیشتری یابد، به زودی شاهد نقش آفرینی گسترده بیمه در بسیاری از عرصه‌های دیگر خواهیم بود. با توجه به این همه ظرفیت، به نظر می‌رسد تبلیغات لازم برای تقویت بیمه صورت نمی‌گیرد. اگر امروزه بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی بدلیل استفاده نکردن از بیمه ورشکست می‌شوند یا در زندان‌ها به سر می‌برند، ناشی از ضعف فرهنگ سازی است که ریشه در اطلاع رسانی پایین و ایجاد نکردن جذابیت برای مردم دارد. با این وصف ۱۳ آذر روز بیمه نامگذاری شده تا این ظرفیت بزرگ مورد تاکید قرار گیرد که رسانه‌ها در این عرصه نقش بی‌بدیلی دارند. اگرچه روز 13 آذر روز بیمه نامگذاری شده اما در اصل یک هفته به تبلیغ در این خصوص اختصاص می یابد که می‌بایست در هفته بیمه با تمام توان، شناسایی ظرفیت‌ها و قدرت کاهش ریسک به مردم اطلاع رسانی و فرهنگسازی شود.

دکتر زهرا نظری مهر / حقوقدان